Απεικόνιση του λεπτού εντέρου με μαγνητική εντερογραφία

Του Δρα Δήμου Μιχαηλίδη*

Είναι γνωστό ότι η απεικόνιση του λεπτού εντέρου είναι δυσχερής με ενδοσκοπικές μεθόδους. Ειδικότερα, όσον αφορά φλεγμονώδεις παθήσεις του λεπτού εντέρου,όπου συχνά υπάρχουν ενδοαυλικές στενώσεις, αντενδείκνυται η χρήση πιο σύγχρονων ενδοσκοπικών μεθόδων, όπως η ενδοσκοπική κάψουλα. Εξέταση εκλογής αποτελεί η εγκάρσια μέθοδος απεικόνισης του λεπτού εντέρου –εντερογραφία με μαγνητικό τομογράφο ή με αξονικό τομογράφο. Η δε μαγνητική εντερογραφία έχει το πλεονέκτημα ότι δεν χρησιμοποιεί ιοντίζουσα ακτινοβολία, έναντι της αξονικής εντερογραφίας.

Κλινικές ενδείξεις

Η πιο συχνή κλινική ένδειξη αφορά τη νόσο του Crohn. Άλλες ενδείξεις είναι ο ειλεός, οι όγκοι λεπτού εντέρου, η αδιευκρίνιστη αιμορραγία λεπτού εντέρου και τα κοιλιακά άλγη σε εγκύους και νεαρά άτομα. 

Προετοιμασία

Οι ασθενείς πρέπει να είναι νηστικοί για 8 ώρες (συνήθως από το προηγούμενο βράδυ). Την ημέρα της εξέτασης δίνεται από το στόμα ποσότητα διαλύματος καθαρκτικού 1,5 – 2 λίτρων  (περίπου 1 ποτήρι κάθε 10-15 λεπτά). Η εξέταση έχει διάρκεια περί τα 20-25 λεπτά, διενεργείται σε πρηνή θέση και χορηγούνται ενδοφλέβιο σκιαγραφικό και αντισπασμωδικό φάρμακο. Αξίζει να σημειωθεί ότι η σημαντικότερη παράμετρος για την επιτυχή διεκπεραίωση της εξέτασης αποτελεί η ικανή διάταση του λεπτού εντέρου.

Νόσος Crohn

Σε περιπτώσεις όπου ανιχνεύεται πιθανή νόσος του Crohn’s, για παράδειγμα μετά από ανάδειξη ή/και θετική βιοψία σε ευρήματα κολονοσκόπησης στο παχύ έντερο ή/και το τελικό ειλεό, η μαγνητική εντερογραφία δύναται να αναδείξει περαιτέρω περιοχές συμμετοχής του λεπτού εντέρου. 

Με την απεικονιστική αυτή μέθοδο μπορεί να εκτιμηθεί η ενεργότητα της νόσου, αξιολογώντας διάφορους απεικονιστικούς παράγοντες, όπως ο βαθμός πάχυνσης του τοιχώματος, η ύπαρξη τοιχωματικού και περιεντερικού οιδήματος (υψηλής Τ2 έντασης σήματος), ο βαθμός και η στρωματική κατανομή της τοιχωματικής σκιαγραφικής ενίσχυσης, η παρουσία περιορισμού της διάχυσης εντός του τοιχώματος και η ύπαρξη μεσεντέριας λεμφαδενοπάθειας και συμφόρησης των μεσεντέριων αγγείων (“Comb sign”).  Η αξιολόγηση της ενεργότητας της νόσου αποτελεί  σημαντική κλινική πληροφορία για  την  επιλογή κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής ή την ανταπόκριση σε υφιστάμενη θεραπεία. 

Επίσης, η σωστή ταξινόμηση (ενεργή φλεγμονή, ινοστενωτική ή συριγγώδης) της εντερικής στένωσης οδηγεί στην κατάλληλη επιλογή θεραπείας. Απεικονιστικοί παράγοντες που συνηγορούν υπέρ της ινώδους στένωσης είναι η απουσία κινητικότητας της έλικας και η σεσημασμένη προστενωτική διάταση καθώς και η απουσία των προαναφερθέντων απεικονιστικών δεικτών  ενεργής φλεγμονής. Η παρουσία αυτών των ινοστενωτικών στοιχείων δύναται να οδηγήσει σε χειρουργική αντιμετώπιση των στενώσεων.

Σημαντικός είναι επίσης ο ρόλος της μαγνητικής εντερογραφίας και στην ανάδειξη τοπικής εξωτοιχωματικής επέκτασης της νόσου, υπό μορφή συριγγίων ή/και αποστημάτων τα οποία επίσης ενδέχεται να επηρεάσουν την θεραπευτική προσέγγιση.

Εν κατακλείδι, η  μαγνητική εντερογραφία είναι η απεικονιστική εξέταση εκλογής, με κύρια κλινική ένδειξη την Νόσο Crohn,  όσον αφορά την αρχική διάγνωση, σταδιοποίηση και ταξινόμηση της νόσου. 

*FRCR, FRCP, Ιατρός Ακτινολόγος στο Διαγνωστικό Κέντρο Alpha Evresis, Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ στην Κύπρο